Դեկտեմբեր

Չի ուզում գնալ հյուրը: Ինչո՞ւ չի ուզում: Հաց արդեն կերել է: Կինը նույնիսկ ավելացրեց նրա ափսեում խեղճ կենդանու դոշի փափուկ կտորները, հավանաբար հենց այն հատվածը, որտեղ բաբախել է կենդանու սիրտը՝ կանաչ դաշտերի մասին երազող: Հետո քաղցրավենիքներին անցան՝ մեղրածոր փախլավա, Կինն անձամբ սուրճը բերեց՝ աղավնու պես ճերմակ բաժակներով, որոնցից օգտվել նույնիսկ Տղամարդուն թույլ չի տալիս՝ վախենալով, որ պատեր կառուցելուց կոշտացած մատներով հանկարծ կկոտրի դրանք:

Սուրճից հետո էլ հյուրը չի գնում: Առանձնապես չեն զրուցում: Լուռ նստել են: Կինն է միայն փորձում հյուրի անշարժ, թվում է՝ անմկան դեմքից հասկանալ՝ հավանե՞ց, համե՞ղ էր, հարմարավե՞տ է: Տղամարդը միայն ծխում է: Հեռուստացույցով ինչ-որ ֆիլմ է, որտեղ մարդիկ համբուրվում են, կրակում են, ինչ-որ օդանավեր են այս ու այն կողմ գնում և գնացքներ: Ձայնն այնքան է ցածրացրած, որ լսվում է ժամացույցի թկթկոցը: Ոչ մեկը դրա կողմ չի նայում: Նույնիսկ հյուրը: Չի գնալո՞ւ:

-Թեյ խմենք,-կնոջ որոշումն է:

Տղամարդն ու հյուրը ոչ «այո» են ասում, ոչ էլ «ոչ»: Խոհանոցից լսվում է ծորակից հոսող ջրի ձայնը՝ մատնելով, որ այնուամենայնիվ կյանք կա այս մեռելային լռության մեջ: Տղամարդը օրվա 21-րդ ծխուկը մոխրամանը նետելուց հետո մեկ-երկու անգամ կտտացնում է բթով ու ցուցամատով: Նա միշտ է այդպես անում՝ ասես մաքրում է ձեռքերը մոխրից: Հետո ծանր ոտքի է կանգնում: Նա մոտենում է իր գոյությունը սենյակում չհասկացող փակ դաշնամուրին ու վրայից վերցնում է մեծ լուսանկարներից մեկը: Հյուրը չի էլ նկատում: Նրա աչքերը սառչել են. էլի՞ մարդ է գալու: Մեկ ուրիշ հյո՞ւր: Լուսանկարում Տղամարդն ու Կինն են: Կինը գլուխը թեքել է Տղամարդու ուսին, աջ ձեռքը դրել ճակատին: Տղամարդը երկու ձեռքերն էլ պահել է սեղանի տակ: Ժպտում են: Տղամարդը նույնիսկ անուն է հորինել նկարի համար ու ցուցանակի հետևում գրել. «Երկնքում», երևի որովհետև ինքն սպիտակ վերնաշապիկով է, Կինը՝ բաց կապույտ շորով: Տղամարդը մատներով շոյում է իր իսկ գրած տառերը. «Աշտարակ կկառուցեմ»,-շշնջում է: Հետո շրջում է լուսանկարներն ու նայում իրենց: Այդ օրն իրենց դստեր հարսանիքն էր: Ուղարկեցին օվկիանոսի այն կողմ: Մինուճարին:

Բա ե՞ս ով եմ: Իսկ հյո՞ւրն ո՞վ է և ինչո՞ւ չի գնում նա, գրողը տանի...

Թեյը քաղցր էր: Կինը սովորաբար շատ միայն սիրում է, բայց հիմա գուցե վստահ էր, որ հյուրը շատ քաղցր է սիրում: Տղամարդն այնպես խմեց, ասես վերջին անգամ է թեյ խմում: Զարմանալի է: Տղամարդը տանել չի կարողանում քաղցր թեյ: Հյուրն անշարժ է. այ քեզ անշնորհքություն: Գոնե «շնորհակալություն» ասի: Բոլորովին: Կինն ու Տղամարդն են նրան այնպես նայում, ասես իրենք են շնորհակալ, որ չի գնում:

Պայմանականորեն իմ անունը դնենք սենյակի առաստաղից կախված ջահի լամպ, եթե կարելի է՝ կապույտ: Տեսնում եմ միայն այն, ինչը կատարվում է սենյակում, և միայն այն ժամանակ, երբ միացնում են լույսը: Տղամարդը սեղանին է դնում թեյի բաժակը: Լրիվ խմեց: Բայց ի՞նչ է անում նա, ինչո՞ւ է անում: Տղամարդը չոքում է հյուրի դիմաց ու հանում է նրա կոշիկները: Հյուրն առաջին անգամ ժպտում է: Տղամարդն առաջին անգամ լացում է: Կինն առաջին անգամ վազում է սենյակից դուրս:

-Մնա՜,-Տղամարդը գոռում է:

Հյուրը կռանում է դեպի Տղամարդը: Երկու ամուր ձեռքերով բռնում է նրա երեսը: Հյուրն ու Տղամարդն իրար են նայում: Սա երկու տղամարդկանց հայացքներ չեն, սա երկու մարդկանց հայացքներ չեն: Տղամարդը հանկարծ ցատկում է տեղից: Լսվում է Կնոջ հեկեկոցը ննջասենյակից: Տղամարդն էլ է լսում, ու ինքն էլ վազելով դուրս է նետվում սենյակից: Նա չի անջատում սենյակի լույսը, ես տեսնում եմ, թե ինչպես է հյուրն սկսում անհանգիստ քայլել սենյակում: Այդպես երևի քայլում են դատավորները, երբ հեռանում են խորհրդակցության սենյակ՝ վճիռ կայացնելու: Հյուրը հանում է մոխրագույն վերարկուն, որը նույնիսկ ընթրիքի ժամանակ չէր հանել, ոչ էլ նույնիսկ թեյի, որն այդպես էլ չխմեց: Հյուրն այս պատից այն պատն է քայլում: Նա նորից հագնում է կոշիկները՝ պատրաստվելով հեռանալ, բայց հետո կրկին հանում է դրանք: Հյուրը չգիտի՝ ի՞նչ է պետք անել: Նա մոտենում է Տղամարդու սիգարետի տուփին ու վերցնում է մեկը: Հյուրն առաջին անգամ ծխում է:

Ես այլևս չեմ լսում Կնոջ հեկեկոցը: Ես լսում եմ՝ ինչպես է Կինը գլուխը թեքում դեպի Տղամարդու ուսն ու ինչպես աջ ձեռքով չի փակում ճակատը, որի վրա ամենևին էլ կնճիռներ չկան: Լսում եմ, թե ինչպես են Կնոջ վարսերից հատակին ընկնում Տղամարդու մատների՝ սեղանի տակ թաքնվող կոշտուկները: Նրանց աչքերում ես լսում եմ իրենց մինուճար դստեր ոտնաձայները՝ օվկիանոսի վրայով դեպի այս կողմ վազող ու դեկտեմբերյան բժշկի գլուխկախ ձայնը. «Քաղցկեղ է Ձեր կնոջ մոտ: Երևի մեկ ամիս, ոչ ավելի... Ցավոք»: Ես լսում եմ այդ աչքերում լուսնոտ գիշերվա անհամաձայնությունը՝ ինչպես երանելի երկուսությունը խախտող աղջկա վերադարձի ոտնաձայներին, այնպես էլ բժշկի դռան փակվելու ձայնին: Լսում եմ բացվող դաշնամուրի ձայնը ու Կնոջ մատների պարը՝ դրանց վրա, որ բոլորովին վերջերս ընդհատվեց: Ես լռություն եմ լսում:

Բայց հյուրը: Ինչո՞ւ է նա, որ դեմքի մկանները չի կարողանում շարժել, նա, որ հաստատ խոսել չգիտի, հանկարծ խախտում լռությունը: Ես տեսնում եմ, որ նա նետում է ծխուկը ու ես հաշվում եմ, որ դրանց թիվը մոխրամանում չի փոխվում՝ Տղամարդու վերջին ծխելուց հետո: Ես տեսնում եմ, որ ինչ-որ մեկը համառորեն դռան զանգն է տալիս: Հավանաբար հաջորդ հյուրն է: Ես տեսնում եմ, որ հյուրը կանգնում է բազմոցին ու պատից հանում է ժամացույցը: Ես տեսնում եմ, որ նա դրա միջից ինչ-որ բան է հանում ու այն եմ տեսնում, թե ինչպես են դադարում թկթկոցն ու դռան զանգը: Հետո հյուրն իջնում է բազմոցից ու հագնում է կոշիկները: Ես տեսնում եմ, որ դրանց տակերը հանգիստ կարող են կոչվել «աշխարհն անցած»: Հյուրը, որին պայմանականորեն Դեկտեմբեր անվանենք, հագնում է մոխրագույն վերարկուն և անջատում է սենյակի լույսը:

Ու ես էլ ոչինչ չեմ տեսնում:

 

Հովիկ Աֆյան