Ալեն Դելոն. «Սիրել եմ հաճախ, սխալվել՝ երբեմն»

Աշխարհը սգում է կինոլեգենդ Ալեն Դելոնի մահը: Հիշելով նրա անմոռանալի կերպարը՝ «ArtCollage»-ի ընթերցողներին հատվածաբար ներկայացնում ենք Ֆրանսիայում շատ սիրված «Թեյ, թե սուրճ» (Thé ou café) հաղորդաշարի նախավերջին՝ 1752-րդ թողարկումը, որում աշխարհահռչակ դերասանը շարքի հեղինակ և հաղորդավար Կատրին Սեյլակի հյուրն էր: Հանդիպումը նկարահանվել է 2018 թվականին: 

Իսկ վերջում կծանոթանաք հեռուստալրագրող Բեռնար Պիվոյի հաղորդման մեջ Մարսել Պրուստի հարցաշարին Ալեն Դելոնի պատասխաններին:

 

Կատրին Սեյլակ -Ալեն, Ձեզ բավականին ուշ-ուշ կարելի է տեսնել հեռուստահարթակներում: Ի՞նչ սպասելիքներ ունեք հարցազրույցից:

Ալեն Դելոն -Սպասում եմ, թե դուք ինչ կհարցնեք:

Կատրին Սեյլակ -Դուք ա՞ստղ եք, առասպե՞լ, խորհրդանի՞շ, լեգե՞նդ:

Ալեն Դելոն -Ես կենդանի լեգենդ եմ: Դա շատ հազվադեպ բան է, որովհետև հաճախ դուք տեսնում եք լեգենդներին ազդագրերում, գովազդներում, բայց նրանք մահացած լեգենդներ են, իսկ ես կենդանի եմ, ներեցե՛ք արտահայտությանս համար: Ես կենդանի եմ:

Կատրին Սեյլակ -Ե՞րբ եք Դուք առավել տառապել այն փաստից, որ մամուլը խառնվում է Ձեր անձնական կյանքին:

Ալեն Դելոն -Իմ ամբողջ կարիերայի ընթացքում: Եթե ես ինձնից ոչինչ չներկայացնեի, ապա այդ խնդիրը չէի ունենա: Սա է այն, ինչ հարկավոր է իմանալ, սա պետք է խաղարկել և ընդունել, քանի որ սա ձեր մասնագիտության բաղադրիչ մասն է:

Կատրին Սեյլակ -Ասում են հասունացած լինել նշանակում է ներել ծնողներին: Դուք Ձեր ծնողներին ներե՞լ եք:

Ալեն Դելոն -Լավ հարց է: Ոչ ամեն բան: Այժմ՝ այո, սակայն երկար ժամանակ՝ ոչ:

Կատրին Սեյլակ -Ահա այս լուսանկարը: Կարծում եմ, որ սա Ձեր նախընտրած  լուսանկարն է: (Մանուկ Ալենը պատկերված է իր մոր հետ)

Ալեն Դելոն -Սա հենց այն շարքն է, որին ես նախապատվություն եմ տալիս: Ես իմ փոքրիկ լոգարանում եմ, մորս հետ: Ակնհայտ է, որ նա այնքա՜ն գեղեցիկ է: Մայրս գեղեցկուհի է, ես չեմ ասում, թե ես գեղեցիկ եմ, բայց պետք է հայտնեմ ձեզ, որ ամեն ինչով պարտական եմ մորս: Բնականաբար այս հուշն ինձ համար անանց է, ես այդ հուշ-լուսանկարներից շատ ունեմ գյուղում՝ փակցված իմ պատերի վրա… մորս հետ:

Կատրին Սեյլակ -Երբ Դուք չորս տարեկան էիք, ձեր ծնողներն ամուսնալուծվեցին և Ձեզ հանձնեցին դայակի խնամքին: Դուք սկսեցիք անհանգստությո՞ւն պաատճառել ձեր ծնողներին:   

Ալեն Դելոն -Դուք ուղղակի հարց եք տալիս: Ոչ, Կատրին, նախ պետք է իմանալ, որ երբ ես չորս տարեկան էի, ուրիշ ժամանակներ էին: «Ահ տեսա՞ր այն երկուսին: Էհե՜յ, նրանք բաժանվել են»:

Կատրին Սեյլակ -Նրանց մատնացույց էին անում:

Ալեն Դելոն -Նրանց մատնացույց էին անում: Իսկ այսօր մատնացույց են անում ու ասում. «Արդեն քսանհինգ տարի է, ինչ նրանք միասին են»: 

Կատրին Սեյլակ -Հակառակը:

Ալեն Դելոն -Այո, հասկանում եք, ինչ եմ ուզում ասել: Հակառակն է: Ժամանակին ամուսնալուծվելը նույնպես շատ հազվադեպ էր: Եվ, բնականաբար, ես դարձա անհարմար երեխա ծնողներիս համար: Նախ և առաջ, որովհետև իմ հոր ու մոր սիրո պտուղն էի և հետո, ես միակ զավակն էի: Ես չունեմ եղբայր, քույր, ես ունեմ միայն խորթ եղբայրներ ու քույրեր, և դա միշտ ինձ չի բավականացրել ու խանգարել է: Եվ եկավ մի պահ, երբ ես շատ պարզ նկատեցի, որ փոքր-ինչ խոչընդոտ եմ հանդիսանում ծնողներիս համար, և որ դա ծանր էր:

Կատրին Սեյլակ -Դուք ինքնակազմակերպվել եք առանց Ձեր ծնողների օգնության, արդյո՞ք դա նրանց հակազդելու նպատակով եք արել:

Ալեն Դելոն -Ես չեմ կազմակերպվել ծնողներիս հակազդելու համար, ես ինձ ձևավորել եմ առանց մտածելու նրանց մասին: Եվ ես ինձ ձևավորել եմ այնտեղ, որտեղ նրանք են ինձ տեղավորել, այն է՝ պանսիոնում: Ես տեղափոխվում էի մի գիշերօթիկ դպրոցից մյուսը, որովհետև անկառավարելի էի: Ես միայնակ էի, և այն տպավորությունն ունեի, որ ապրում եմ մենակ, բարեբախտաբար դպրոցում ինձ կերակրում էին, եթե՝ ոչ, ապա ես չգիտեի, թե ինչպես պետք է սնվեի: Ես մեն-մենակ էի: Եվ նույնիսկ երբ ես շրջապատված էի ընկերներով, նրանք չգիտեին, թե ես ինչի մասին էի մտածում, գլխովս ինչեր էին անցնում, իսկ ես մտածում էի մի ընտանիքի մասին, որն այդտեղ չէր, այն կիրակի օրերի մասին, երբ նրանք դուրս էին գալիս, իսկ ես մնում էի տնային կալանքի տակ: Երեք ամիս նրանք գնում էին այլուր, իսկ ես մնում էի: Այդպես: Դա է իմ սեփական մտորումը և դա է իմ անձնական կյանքը:

Կատրին Սեյլակ -Մանկության իսկական վերքե՞րը:

Ալեն Դելոն -Դրանք մանկության իսկական վերքերը չեն, որովհետև շատ ավելի ուշ գալիս է այդ վերքերի ըմբռնումը: Մանուկ հասակում դրանք ապրում են, իսկ գիտակցում են ավելի ուշ:

Կատրին Սեյլակ -Դուք անչափահաս էիք, տասնյոթ տարեկան էիք, և ձեր ծնողները համաձայնում են, որ Դուք մեկնեք Հնդկաչին: Սա լքելու նո՞ր տեսակ էր: Վերջին հաշվով Ձեր կյանքը նրանց համար արժեք չունե՞ր:

Ալեն Դելոն -Ես չէի կարող մեկնել առանց իմ ծնողների թույլտվության: Եվ դա է պատճառը, որ ես երկար ժամանակ նրանց վրա բարկացած էի. տալ թույլատվություն, իմանալով հանդերձ, որ իրենց տասնյոթ տարեկան որդին մեկնում է Հնդկաչին…

Կատրին Սեյլակ -Դա վտանգավոր էր:

Ալեն Դելոն -Վտանգ է, թե ոչ, չգիտեմ, տասնյոթամյա երեխային թողնել մեկնել պատերազմ Հնդկաչին: Հիմա դա յուրօրինակ է, որովհետև այն ժամանակ ես ուզում էի, որ նրանք համաձայնեին, ես նրանց համաձայնության կարիքն ունեի, հետո նոր հասկացա. ինչպե՞ս նրանք ստորագրեցին, որ ես մեկնեի: Եվ դա իմ կյանքում ինձ երկար ժամանակ ճնշում էր:

Կատրին Սեյլակ -Պատահել է, որ Դուք հայտնվեք այն իրավիճակում, որ կրակեք մարդկանց վրա:

Ալեն Դելոն -Այո: Ես առանձնապես ձեզ այդ մասին պատմելու ցանկություն չունեմ, որովհետև դա ոչ շատ ուրախ է, ոչ շատ վեհ, բայց գիտեք, երբ դուք պատերազմի ժամանակ ռազմի դաշտում եք, ապա կաք դուք և կա՝ նա:

Կատրին Սեյլակ -Ընտրություն չկա:

Ալեն Դելոն -Ընտրություն չկա: Հակառակ դեպքում, ես այստեղ չէի լինի: Ես ընկերներ ունեմ, որոնք այստեղ չեն, իսկ ես այստեղ եմ: Կան այնպիսինները, որոնք մնացին այնտեղ:

Կատրին Սեյլակ -1957 թվականին ռեժիսոր Իվ Ալեգրեն Ձեզ տալիս է ձեր առաջին դերը, և փոքր-ինչ զվարճալի է այն, որ նրա կինն է նրան  խորհուրդ տալիս ու ասում. «Ահա, հարկավոր է դեր տալ Ալեն Դելոնին», մինչեռ Ձեր երկուսի միջև սիրային արկած կար: Դուք նրա սիրեկանն էիք:

Ալեն Դելոն -Այո, նա սիրահարված էր ինձ: Նա ինձանից տասերկու տարով մեծ էր, և ինձ պարտադրեց իր ամուսնուն:

Կատրին Սեյլակ -Հաճախ Ձեր հասցեին ասում են, որ Դուք ամեն ինչով պարտական եք կանանց:

Ալեն Դելոն -Այո, այդ բնագավառում՝ այո, միանգամայն:

Կատրին Սեյլակ -Դուք վերադիտո՞ւմ եք Ձեր ֆիլմերը:

Ալեն Դելոն -Ոչ, ոչ: Ասեմ ձեզ, իմ ֆիլմերից որոշները վերադիտում եմ, սակայն մեծ մասը կրկին չեմ դիտում շատ պարզ պատճառով: Հիմա կբերեմ ընդամենը մեկ օրինակ. ես չեմ ուզում դիտել «Լողավազանը»: Չեմ կարող դիտել այն Ռոմիի պատճառով, որովհետև նա այլևս այստեղ չէ, Ռոնեի պատճառով, որն այստեղ չէ, Դերեի և մյուսների պատճառով, որոնք այստեղ չեն: Եվ հատկապես չեմ կարող տեսնել (հուզվում է) … Ամեն պահի ես ուզում եմ խոսել Ռոմիի հետ, ես իր ռեպլիկից հետո ասում եմ իմը, նախքան այն կհայտնվի էկրանին: Սա արդեն չափազանց է:

Կատրին Սեյլակ -Ձեր դերերից որն է ամենաշատ տարբերվում Ձեզանից, ո՞ր դերում Դուք Ձեզ չեք ճանաչում:

Ալեն Դելոն -«Մսյե Կլայնը»: Որովհետև իմ բոլոր մյուս ֆիլմերը… Ես միշտ բացատրում էի, որ իմ ֆիլմերում ես չեմ խաղում, ես ապրում եմ, և հաճախ իմ ընկերները կամ իմ հանդիսատեսներն ինձ ասում են. «Սա դու ես»: Ես խոսակցություն եմ սկսում. «Սպասիր, որտե՞ղ եմ ես»: Նրանք պատմում են, որ այն ամենում, ինչ տեսել են՝ ես եմ: Ես պատասխանում եմ. «Այո, որովհետև ես պրոֆեսիոնալ չեմ, ես երբեք այս մասնագիտությունը չեմ ուսուցանել, ես իմ դերերն ապրում եմ, որովհետև դրանք չեմ խաղում»: Եվ քանի որ ես դրանք ապրում եմ, ապա «Վառ արևի տակը»՝ ես եմ, «Ռոկոն»՝ ես եմ, «Ընձառյուծը»՝ ես եմ: Այսպես:

Կատրին Սեյլակ -Արդյո՞ք նկարահանման խցիկը Ձեր ընկերն է:

Ալեն Դելոն -Այո, այն ավելին է, քան ընկեր: Խցիկն ինձ համար ամեն ինչ է: Հիմա այն իմ աստվածն է: Այս պահին իմ խցիկը ձեր աչքերն են. եթե ես խոսում եմ նայելով մեկ այլ տեղ, ուրեմն դա խոսել չի, ես խոսում եմ ձեր աչքերի մեջ, եթե շրջվում եմ՝ շրջվում եմ ձեր աչքերի մեջ: Ես ունակ եմ անել ամեն ինչ, եթե ձեր աչքերը խցիկն են: Ես կարող եմ ծիծաղել, կարող եմ լաց լինել, ձեզ անարգել, ձեզ սիրել, անել ամեն ինչ՝ ձեր աչքերի մեջ:

Կատրին Սեյլակ -Այս խցիկի պակասը զգո՞ւմ եք:

Ալեն Դելոն -Մեռնելու աստիճան: Դրա կարիքն եմ զգում, ինչպես մի բանի, որն ինձ ապրեցրել է ողջ կյանքիս ընթացքում, ինձ տվել է այնպիսի՜ խնդություն, այնպիսի՜ հաճույք, այնպիսի՜ համ ու հոտ, այնպիսի՜ զգացմունքներ, որ ես երբեմն դրա կարիքն եմ զգում: Բայց այն հենց այնպես չի տրվում: Ինչպես ասում էր Գաբենը, խցիկի առջև կանգնելու համար պետք է պատմություն ունենալ:

Կատրին Սեյլակ -Ճիշտ է, որ Դուք միշտ հլու-հնազանդ էիք նկարահանման խցիկի առջև:

Ալեն Դելոն -Ես միշտ շատ խոնարհ, ենթարկվող եմ եղել, բացի այն դեպքերից, երբ գործ ունեի տխմարների հետ, որոնց հետ եղել եմ շատ կոշտ և կոպիտ: Սա իմ ունեցած համբավն է, սա՛ է մնում, բայց իմ իսկական հռչակը լավերի հետ է, ինձ  ավելի շատ վիճակվել է ճանաչել լավերին, բայց պատահել է, որ ես հանդիպել եմ մարդկանց, որոնք ոչ մի բան չունեն անելու այս մասնագիտության մեջ: Ես ասում էի. «Կորի՛ր այստեղից, դու այստեղ անելու բան չունես»: Ինձ հետ դա պատահել է, բայց այդպիսիններն ավելի քիչ են, քան նրանք, որոնք ինձ աշխատել են տվել:

Կատրին Սեյլակ -Մարդիկ Ալեն Դելոնին հաճա՞խ են դավաճանել:

Ալեն Դելոն -Խոսքը կինոյի մասի՞ն է:

Կատրին Սեյլակ -Այո, ավելի լայն իմաստով:

Ալեն Դելոն -Այո:

Կատրին Սեյլակ -Ինչի՞ հետ եք կապում դա:

Ալեն Դելոն -Ես կարող էի ձեզ ասել, որ իմ հիմարության պատճառով, կարող էի ասել, որ պարզապես իմ բարյացակամության պատճառով, մարդկանց հանդեպ իմ ունեցած սիրո, վստահելու պատճառով…

Կատրին Սեյլակ -Եղե՞լ է, որ մարդկանց հանդեպ արհամարհական վերաբերմունք դրսևորեք:

Ալեն Դելոն -Այո, պատահել է, որ վիրավորեմ, կոշտ խոսքեր ասեմ, բայց դա երբեք իզուր չի եղել, հաճախ դա հիմնավորված է եղել, և միգուցե իմ բառապաշարն առաջ էր անցնում իմ մտքից:

Կատրին Սեյլակ -Դուք կարո՞ղ եք ներողություն խնդրել:

Ալեն Դելոն -Այո, պարտադիր: Ավելին, ես ներում եմ խնդրում ու ասում եմ. «Ներեցե՛ք»: Լսիր, ես հիմարություն եմ արել, ես քեզանից ներողություն եմ խնդրում: Ցավում եմ քեզ ասած բառերիս համար, ցավում եմ քեզ արած բաներիս համար: Սա անկասկած իմ առաջին սկզբունքն է:

Կատրին Սեյլակ -Գիտե՞ք, որ Դուք կյանքում տպավորություն եք գործում մարդկանց վրա: Դուք դրանից օգտվո՞ւմ եք, գուցե նույնիսկ չարաշահում եք դա:

Ալեն Դելոն -Ոչ, ես չգիտեմ, թե հուզում եմ մարդկանց, գիտեմ միայն, որ դերասա՛նն է հուզում մարդկանց:

Կատրին Սեյլակ -Իսկ հատկապես Դո՞ւք:

Ալեն Դելոն -Որովհետև ես այդ դերասանն եմ, որովհետև ես դրա կրողն եմ: Դուք դա տեսնում եք մարդկանց աչքերում, նրանց վարքագծում:

Կատրին Սեյլակ -Այժմ Դուք սիրահարվա՞ծ եք, Ձեր կողքին կա՞ որևէ մեկը:

Ալեն Դելոն -Ես ունեմ շուն, որն ինձ շատ է սիրում: Ինձ հետ է, այն շունն է, որի ընկերակցությամբ ես ուզում եմ ավարտել իմ կյանքը, որովհետև ես չեմ ուզում մահանալ և շանս ինձանից հետո մենակ թողնել, ես իմ կյանքում ունեցել եմ հիսուն շուն, նրանք թաղված են իմ մոտակայքում: Սակայն այս մեկը կլինի տասերկու տարեկան, իսկ ես կլինեմ իննսուն տարեկան և ես չեմ ուզում ուրիշ շներ ունենալ: Նա չունի զույգ, չունի ձագ, նա չունի ոչինչ, նա իմ միակ շունն է և այն շունն է, որի հետ ես կանցկացնեմ իմ կյանքի վերջին օրերը: Սա ինձ համար հիմնարար է և շատ կարևոր:

Կատրին Սեյլակ -Կցանկանայի՞ք ունենալ Ջոնի Հալիդեյի, Շառլ Ազնավուրի հուղարկավորության նման արարողություն:

Ալեն Դելոն -Ոչ, միայն ոչ դա:

Կատրին Սեյլակ -Այսօր Դուք ասում եք՝ ոչ:

Ալեն Դելոն -Ե՛վ այսօր, և՛ վաղը ես ասում եմ՝ ոչ:

Կատրին Սեյլակ -Եվ Դուք այդ մասին հրահանգներ եք տվել:

Ալեն Դելոն -Չեմ տվել, որովհետև գիտենք, թե որտեղ եմ թաղվելու, ոչ մի խորհուրդ չեմ տվել, ինձ կթաղեն, ինչպես բոլորին, բայց ոչ ինչպես այն անձանց, որոնց դուք թվարկեցիք:

Կատրին Սեյլակ -Դուք հավատո՞ւմ եք Աստծուն:

Ալեն Դելոն -Ոչ, ես հավատում եմ Մարիամին: Ես սիրում եմ Մարիամին: Ես խենթանում եմ նրա համար:

Կատրին Սեյլակ -Որտեղի՞ց է գալիս այդ սերը: Ինչպե՞ս եք նրան դիմում Ձեր անձնական կյանքում:

Ալեն Դելոն -Հենց այնպես: Իմ տանը ես խոսում եմ նրա հետ մենակ և ասում եմ այն, ինչ ուզում եմ ասել նրան:

Կատրին Սեյլակ -Մարիամը որպե՞ս մայր, ինչպես Ձեր մայրը:

Ալեն Դելոն -Չչգիտեմ, նա ավելին է, քան իմ մայրը:

Կատրին Սեյլակ -Դուք ինչ-որ բան ունե՞ք ձեր գրպանում: (Հանում է գրպանից Աստվածամոր փոքրիկ արձանիկը):

Ալեն Դելոն -Մարիամը: (Համբուրում է)

Կատրին Սեյլակ -Նա Ձեզ ամենուրեք անընդմեջ ուղեկցո՞ւմ է:

Ալեն Դելոն -Ամենուր: Որովհետև նա գոյություն է ունեցել, նա եղել է այն, ով եղել է, նա արել է այն, ինչ արել է: Նա միակն է, ով ինձ լսում է ու հաճախ ինձ ապրելու իմաստ է տալիս: Ավելին չեմ ասի:

Կատրին Սեյլակ -Ի՞նչ տապանագիր կցանկանայիք տեսնել Ձեր դամբարանի վրա:

Ալեն Դելոն -«Սիրել եմ հաճախ: Սխալվել ՝ երբեմն: Սակայն ես սիրել եմ: Այդ ես եմ ապրել, այլ ոչ թե իմ հպարտության և ձանձրույթի կողմից ստեղծված մի կեղծ արարած»:

***

Ալեն Դելոնը պատասխանում է Մարսել Պրուստի հարցաշարի՝ Բեռնար Պիվոյի տարբերակին

Բեռնար Պիվո -Ձեր սիրելի բառը, Ալեն Դելոն:

Ալեն Դելոն -Պատիվ։

Բեռնար Պիվո -Բառ, որը Դուք տանել չեք կարող:

Ալեն Դելոն -Վիրտուալ:

Բեռնար Պիվո -Ձեր սիրած թմրադեղը:

Ալեն Դելոն -Սերը:

Բեռնար Պիվո -Ձեզ դուր եկող ձայնը, աղմուկը:

Ալեն Դելոն -Գայլի աղմուկը: Գայլի ոռնոցը գիշերն անտառում:

Բեռնար Պիվո -Ձայն, աղմուկ, որը Դուք տանել չեք կարող:

Ալեն Դելոն -Հրացանների ձայնը, որը արձակվում է, երբ կրակում են գայլերի և մնացած բոլոր կենդանիների վրա:

Բեռնար Պիվո -Ձեր սիրած լուտանքը, նախատական խոսքը, կամ հայհոյանքը: 

Ալեն Դելոն -Անշուշտ, դուք այն փնտրել եք: Գրողը տանի:

Բեռնար Պիվո -«Գրողը տանի՜». սա իսկապես ֆրանսերեն է:

Ալեն Դելոն -Դե, ահա այսպես... Բայց ես իսկական ֆրանսիացի եմ, հավատացեք ինձ...

Բեռնար Պիվո -Նոր թղթադրամի վրա պատկերելու համար. տղամարդ, թե կին:

Ալեն Դելոն - Ես կասեի՝ Շառլ դը Գոլ կամ Բրիջիտ Բարդո։ Իսկ ինչու ոչ երկուսը:

Միասին, այո, ինչու չէ՞, այո, 500 ֆրանկանոց թղթադրամի վրա…

Բեռնար Պիվո -Մասնագիտություն, որով չէիք ցանկանա զբաղվել:

Ալեն Դելոն -Լողի հրահանգիչ:

Բեռնար Պիվո -Դե այո, «Լողավազանը»:

Ալեն Դելոն -Ես սարսափում եմ ջրից, և հետո ես շատ արագ կձանձրանայի, համբերությունս այլևս չէր բավականացնի:

Բեռնար Պիվո -Այն բույսը, ծառը կամ կենդանին, որի մեջ կցանկանայիք վերամարմնավորվել:

Ալեն Դելոն -Ուրեմն, միանգանից ասեմ. բելգիական հովվաշուն, Մալինուա:

Բեռնար Պիվո -Այո… Ես մանուկ հասակում Մալինուա ցեղատեսակի էգ շուն ունեի:

Բեռնար Պիվո -Եթե Աստված գոյություն ունի, ի՞նչ կցանկանայիք լսել նրանից ձեր մահից հետո, Ալեն Դելոն:

Ալեն Դելոն -Այդ դեպքում, հիմա ձեզ կասեմ:

«Քանի որ սա քո ամենամեծ և ամենախորը ափսոսանքն է - ես դա գիտեմ- արի՛, ես քեզ կտանեմ հորդ ու մորդ մոտ, որպեսզի առաջին անգամ վերջապես նրանց տեսնես միասին»:

 

Թարգմանությունը ֆրանսերենից՝ Նունե Գալստյանի