Ալբերտ Սեռա. «Տեսանելի դարձնել անտեսանելին»

Այս տարի «Ոսկե Ծիրան» երևանյան միջազգային կինոփառատոնի գլխավոր անակնկալներից մեկը կատալոնացի ռեժիսոր և պրոդյուսեր Ալբերտ Սեռայի հետ հայ կինոսիրողների կենդանի շփումն էր և նրա վերջին՝ «Տվայտելով կղզում» ֆիլմը վայելելու  հնարավորությունը: Տեսախցիկը Սեռայի հրաշագործ ձեռքերում զարմանալի հնարքների է դիմում, և «Ոսկե Ծիրանի» հյուրընկալ հարկի տակ ռեժիսորը շարունակում էր սիրո յուրօրինակ խոստովանություն անել իր գլխավոր գործիքին՝ նշելով, որ տեսախցիկը կարող է որսալ անտեսանելի բաները և ստեղծել բնական դրամատուրգիա: Մինչև Երևանում ներկայացվելը, «Տվայտելով կղզում» աղմկահարույց դրաման ցուցադրվել է նաև Կաննի հոբելյանական՝ 75-րդ կինոփառատոնի պաշտոնական մրցույթում:

Կաննի կինոստուգատեսի ընթացքում Ալբերտ Սեռան հյուրընկալվել էր «Radiofrance/Franceinter»-ի «Կապույտ ժամ» հաղորդաշարի տաղավարում և բացառիկ հարցազրույց տվել Ֆրանսիական ռադիոյի մեկնաբան Լոռ Ադլերին: Ներկայացնում ենք այդ զրույցի կարևոր դրվագները:

 

Լոռ Ադլեր -Մի քանի տարի առաջ մենք բացահայտեցինք Ձեր արվեստը՝ շնորհիվ Ձեր հեղինակած «Ասպետական պատիվը» ֆիլմի, որը Դոն Քիշոտի ազատ էկրանավորումն է: Այնուհետ Դուք շարունակեցիք աշխատանքը միաժամանակ և՛ կինեմատոգրաֆիայի, և՛ պլաստիկ արվեստների ոլորտներում՝ իրականացնելով ինստալացիաներ թանգարաններում որպես արտիստ-գեղանկարիչ: Սակայն Դուք նկարահանում էիք նաև այնպիսի ֆիլմեր, ինչպիսիք են, օրինակ Լյուդովիկոս 14-ին նվիրված «Լյուդովիկոս 14-ի մահը» կամ «Իմ մահվան պատմությունը» վերնագրված կինոնկարը: Ձեր նախավերջին աշխատանքը «Մարկիզ դը Սադի» մոտիվներով նկարահանած «Ազատությունն» էր, իսկ հիմա Դուք վերադառնում եք շքամուտքով Ձեր նոր՝ «Տվայտելով կղզում» կինոնկարով և մասնակցում պաշտոնական մրցույթին: Այդուհանդերձ, եկեք սկսենք ամենասկզբից. որտե՞ղ եք անցկացրել Ձեր մանկությունը, և ինչպիսի՞ն էր այդ մանկությունը:

Ալբերտ Սեռա -Ես ծնվել եմ Ֆրանսիայի հետ սահմանից ոչ հեռու, Բարսելոնայից դեպի հյուսիս մի գյուղում, որը տեղակայված է Ֆիգերաս քաղաքի կողքին, որտեղ Սալվադոր Դալիի տուն-թանգարանն է: Ես միակ տղա եմ, բավականին միայնակ եմ եղել: Մեր ընտանիքը սովորական ընտանիք էր. տատս դերձակ էր, մայրս՝ նույնպես. նա ուներ իր սեփական փոքրիկ կարի արհեստանոցը: Հայրս ժամանակ առ ժամանակ ճամփորդում էր և բավականին շատ ժամանակ էր անցկացնում դրսում: Ես ավելի շուտ մեծանում էի տատիկիս, մայրիկիս հետ, տեսնելով, թե ինչպես են նրանք աշխատում, գյուղի կանանց համար կոստյումներ կարում: Մանկությունս շատ լավ է անցել, շատ հիանալի, շատ դյուրին: Ես առ այսօր միայն ափսոսանք եմ զգում, գանգատվելու բան չունեմ: 

Լոռ Ադլեր -Ի՞նչ սովորեցրեցին Ձեզ Ձեր տատն ու մայրը:

Ալբերտ Սեռա -Չգիտեմ, միգուցե աշխատանքային կարգապահություն, երկարաժամկետ հեռանկար տեսնելու ունակություն: Սա շատ կարևոր էր մորս աշխատանքում:

Լոռ Ադլեր -Ֆիգերասում կինոթատրոն կա՞ր:

Ալբերտ Սեռա -Ոչ թե Ֆիգերասում, այլ Բանիոլեսում, ես ծագումով այնտեղից եմ: Մեր տան կողքին կար մի շատ փոքրիկ կինոթատրոն, հետո այն վերացավ: Մենք հաճախ էինք գնում այնտեղ: Հիշում եմ, թե ինչպես էի այդտեղ դիտում Սուպերմենի արկածները և այդ կարգի այլ ֆիլմեր:

Լոռ Ադլեր -Առաջարկում եմ լսել Լուիս Բունյուելին (մի հատված 1958 թվականի արխիվային նյութից): Անհնարին է չմտածել Լուիս Բունյուելի մասին, երբ դիտում ենք Ձեր կինեմատոգրաֆիական ստեղծագործությունները: Ասացեք, ո՞վ է նա Ձեզ համար և արդյո՞ք նա է նախասահմանել Ձեր ուղին: Այս ռեժիսորը կարող էր լինել Ձեր նախապապը, մինչդեռ նա կարևոր ազդեցություն է թողել Ձեր երևակայության վրա:

Ալբերտ Սեռա -Դա կարևոր է մի շարք պատճառներով. նախ և առաջ սա 20-րդ դարում ծնված և իրենց գործունեությունը դասական ավանգարդիզմի ժամանակաշրջանում ծավալած բոլոր մարդկանց գործելաոճն է: Բունյուելն իսկապես դրսևորում է այս անաչառ վարմունքը, որը բնորոշ է մարդկանց, որոնք նվիրվում են արվեստին զուտ իրենց սեփական արտիստական պատկերացումներն արտահայտելու համար: Նա հավատարիմ մնաց իր հայացքներին ընդհուպ մինչև վերջին ֆիլմը, մինչև կյանքի վերջին օրերը: Լսել եմ, որ նա առանձնապես բարձր չէր գնահատում կինոն, որ նույնիսկ փոքր-ինչ արհամարհում էր այն որպես արվեստի ճյուղ: Վերջերս իմ ուղեղում նույնպես առկայծեց այդ միտքը: Ինչ վերաբերվում է ինձ, ապա ես շատ եմ սիրում գրականությունը և դեռ շարունակում եմ մտածել, որ ցանկացած վատ գրող ավելի շատ վաստակ ունի, քան  ամենանշանակալից ռեժիսորը:

Լոռ Ադլեր -Այդ դեպքում ինչո՞ւ Դուք չդարձաք գրող:

Ալբերտ Սեռա -Չգիտեմ, ես կարծում եմ, որ ռեժիսոր լինելն ավելի զվարճալի է: Ես որոշեցի զբաղվել կինոյով, հատկապես թվային կինոյով, որովհետև իրականում դա իրոք արտասովոր էր: Կինոն ուներ իր զգացմունքային կողմը, նախկինում այն ավելի պարզունակ էր, ավելի քիչ էր զարգացած, իսկ հիմա, կարծում եմ, որ պատկերներ ստեղծելու առումով ամեն ինչ ավելի է բարդացել, բայց միաժամանակ անսպասելիորեն շատացել է գաղտնիքը՝ նույնիսկ ինձ համար: Մինչդեռ Բունյուելը պնդում է, որ ինքը ոչ ոքի վրա չի ազդել, շատ դժվար կլիներ գտնել նրա որևէ հետևորդներին, կամ նախակարապետներին: Նա իսկապես եզակի անձնավորություն է: Ես մտածում եմ, որ բոլոր արտիստները նպատակ ունեն ստեղծել իրենց ուրույն, անհատական ոճը, որը հեշտ չի լինի հարմարեցնել, որն ընդօրինակված չէ մեկ այլ անձից, մեկ ուրիշ գեղագիտությունից, և ակնհայտ է, որ աշխարհագրական տեսանկյունից ես ավելի մոտ եմ Դալիին: Ճիշտ է, որ նրանք անչափ շատ են համագործակցել, սակայն եթե ինձ հարկավոր լինի ընտրություն կատարել այդ երկուսի միջև, ապա ես կընտրեմ Դալիին, բայց զուտ անձնական պատճառներից ելնելով:

Լոռ Ադլեր -(Լսում են հատված Դալիի արխիվից, որտեղ նա խոսում է միապետականության մասին) Սալվադոր Դալին հանճար էր, թե՛ արվեստի առումով, թե՛ գյուտարարության: Նա ճանաչման է արժանացել ամբողջ աշխարհում, և հատկապես Իսպանիայում, բայց նաև՝ Ֆրանսիայում: Երբ բախտ է վիճակվում այցելել նրա թանգարանը Ֆիգերասում, այնպես է ստացվում, որ մենք իրոք ֆիզիկապես զգում ենք, որ նա ու նրա կինը իրենցից մի ամբողջ աշխարհ էին ներկայացնում: Սալվադոր Դալին պատկերում էր ամեն ինչ. իր մահճակալը, սուրճի բաժակը, որից նա ամեն օր սուրճ էր ըմպում: Ո՞վ է նա Ձեզ համար, Ալբերտ Սեռա:

Ալբերտ Սեռա -Նա հակաբուրժուա է:

Լոռ Ադլեր -Կատարյալ բուրժուա լինելով հանդերձ:

Ալբերտ Սեռա -Չգիտեմ թե ինչ չափով, բայց իր կյանքի ամեն րոպեն, ամեն վայրկյանը, ամեն օրը նա համակում էր այն սևեռուն գաղափարով, որ ինքը չպետք է գործի ուրիշների նման, կարևոր չէ, թե ինչ է նա անում, նույնիսկ եթե դա լինի ամենափոքր բանը՝ մտածելը, ինչ-որ բաների արձագանքելը: Հենց դա՛ է, որ նրան շատ տարօրինակ տեսք է հաղորդում, որովհետև եթե դուք լսեք նրան հուզմունքի պահերին, կտեսնեք, որ նա շատ ու շատ ինքնաբերական և միևնույն ժամանակ կեղծավոր անձ է: Հասել ենք նրան, որ նա կարծես ուրիշ մարդ է դարձել: Հեռուստահաղորդումների տեսագրություններում տեսնում ենք, թե ինչպես է նա արձագանքում չափից դուրս ինքնաբերական ձևով, բուռն ցասում արտահայտող աչքերով, միաժամանակ սա լրիվ շինծու պահվածք է: Սա է դարձնում նրան գրավիչ, հրապուրիչ: Նա խորապես սուզվում է գաղտնիքի մեջ և դա մշտապես համալրում հումորով: Սովորաբար մարդիկ չեն սիրում խառնել այդ երկու կողմերը, իսկ նա շատ էր սիրում սադրել ամենաանհեթեթ, ամենածիծաղելի տափակաբանությամբ և դրանից ստեղծել մի ամբողջ տեսություն: Նա իրոք եզակի անձնավորություն է և շատ քայքայիչ ազդեցություն ունի:

Լոռ Ադլեր -Իսկ դուք միապետակա՞ն եք, թե՞ անիշխանական:

Ալբերտ Սեռա -Կարծում եմ, որ ավելի շուտ անիշխանական եմ՝ անարխիստ: Այժմ դա միակ միջոցն է: Միապետականությունը մեծ ձեռնարկություններն են, դրանց ղեկավարները:

Լոռ Ադլեր -Դուք էլ եք սիրում կանոններ խախտել, նոր արտահայտչալեզու հորինել, հետևաբար Դուք արտիստ եք, կինոռեժիսոր, բայց նաև՝ գեղանկարիչ, որովհետև Ձեր ստեղծագործությունները կարող ենք տեսնել ամբողջ աշխարհի ամենամեծ թանգարաններում: Երբեմն պլաստիկ արվեստի գործերը կարող են տարածք դառնալ նոր կինեմատոգրաֆիական աշխարհի համար, որի համար Դուք մշտապես նոր լեզու եք փնտրում: Քիչ առաջ խոսում էինք այն մասին, որ հիացած ենք Ձեր Դոն Քիշոտի էկրանավորմամբ՝ «Ասպետական պատիվը» պոետիկ, փայլուն, փիլիսոփայական ֆիլմով: Ե՞րբ եք առաջին անգամ կարդացել այս վեպը և քանի՞անգամ եք ընթերցել այն:

Ալբերտ Սեռա -Բարդ գիրք է, ես այն կարդացել եմ ընդամենը մեկ անգամ, հետո ընթերցել ու վերընթերցել եմ որոշ հատվածներ: Բայց այս գրքում կան փոքր-քիչ ձանձրալի պահեր, քանի որ առկա են փոքրիկ ներքին պատմություններ, որոնք գտնելու համար ես դրանք կարդացել եմ երկու կամ երեք անգամ: Այսպիսով, սա վավերական տեքստ է: Սա մի գիրք է, որին ծանոթանալիս մենք ավելի շուտ երազում ենք, քան կարդում ենք այն: Ակնհայտ է, որ չեմ խոսում լեզվի մակարդակի մասին՝ իսպաներեն լեզուն՝ կասիլերենը, այստեղ մոնումենտալ է, սա իմ մշտական ընթերցագիրքն է: Հոգու խորքում նախապատվություն եմ տալիս ավելի շուտ իդեալիզմին, քան ընթերցանությանը: Ես համալսարանում գրականություն եմ ուսումնասիրել, ես երբեք կինոարվեստ չեմ սովորել:

Լոռ Ադլեր -Դուք երբեք կինոարվեստ չե՞ք ուսանել: Այսպիսով, Դուք վերցրեցիք Ձեր տեսախցիկը՝ Դոն Քիշոտի էկրանավորումը ստեղծելու համար:

Ալբերտ Սեռա -Ճիշտ այդպես: Գուցե սա փոխկապակցված է: Ես ինքս ներդրում արեցի՝ վերցնելով իմ փոքրիկ տեսախցիկը և հրավիրելով ընկերներիս:

Լոռ Ադլեր -Ամեն դեպքում դա փիլիսոփայական ֆիլմ է, առանց ավելորդ արտաքին ճոխությունների, առանց դեկորացիաների, որն ամբողջությամբ նկարահանված է բնության գրկում, վերին աստիճանի խոր ֆիլմ է, որտեղ երկու գլխավոր հերոսները երկխոսություն են ծավալում կյանքի որոշ գաղափարների շուրջ: Արդյո՞ք կար նաև կինոյի ինչ-որ գաղափար, որը Դուք կցանկանայիք նորացնել:

Ալբերտ Սեռա -Այն ժամանակաշրջանում՝ ոչ:

Լոռ Ադլեր -Դեռ ոչ մի տեխնիկական միջոց չունեիք:

Ալբերտ Սեռա -Այս ամենն արել եմ միայն մեծ երևակայության շնորհիվ: Սա բավականին արտասովոր օրինակ է, որովհետև, գիտես, երբ գալիս է այն պահը, որ պետք է էկրանավորեն հայտնի գրքերը, հայտնի վեպերը, որոնց հանդեպ չափից ավելի մեծ հարգանք կա, պարզապես չեն համարձակվում, որովհետև մտածում են, որ դրանք արդեն իսկ գրական հուշարձան են: Այդ ժամանակ ակնհայտ է դառնում, որ պետք է այլ կերպ վարվել, հատկապես այնպիսի հնամենի դասականների դեպքում, ինչպիսին է Սերվանտեսը: Որպես նկարահանման նյութ ես ընտրեցի վեպի երկու գլուխների միջև ընկած այնպիսի պահերը, որոնք չկան գրքում, որոնց մասին Սերվանտեսը չի պատմել: Ես ներկայացնում եմ, թե ինչ է կատարվում կերպարների հետ այն ժամանակ, երբ դեռ չի սկսվել վեպի մի գլուխը և անմիջապես պատումից հետո գնում եմ, ինչպես ասում են, «գրքի հետքերով», հետևելով հեռվում գտնվող գործող անձանց, նրանց շատ հեռվից լսվող ձայներին: Այդ եղանակով մենք կառուցեցինք այս երկու կերպարների իսկապես մտերմիկ աշխարհը, և դա նույնպես լավ է, որովհետև դա ստեղծեց նաև գլխավոր դերերը ստանձնած երկու դերասանների ընկերությունը, որոնք շարունակել են խաղալ բազմաթիվ ֆիլմերում: Նրանց ընկերությունը սկսվեց կինոյում և զարգացավ կյանքում: (Խոսքը դերասաններ Լուիս Կարբոի և Լուիս Սեռատի մասին է, որոնք խաղացել են նաև «Թռչունների երգը» ֆիլմում):

Լոռ Ադլեր -Ես հենց նոր սխալ արտաբերեցի Ձեր վերջին ֆիլմի վերնագիրը՝ «Pacification», մինչդեռ այն կոչվում է «Pacifiction», որն, ի դեպ, Ալբերտ Սեռայի տերմինն է և բառախաղ է (Pacification բառը, որը թարգմանաբար նշանակում է՝ «խաղաղեցում, հանդարտեցում», դարձել է Pacifiction՝ և կազմված է Pacific՝ Խաղաղ օվկիանոս ու fiction՝ «հորինվածք» բառերի միասնությունից): Կա նաև երկրորդ ենթավերնագիրը, «Տվայտելով կղզում», որը միգուցե կդառնա ֆիլմի գլխավոր վերնագիրը: Ձեր ֆիլմերի հետ մենք հիմնականում այցելում ենք շատ հեռավոր վայրեր, առաջին անգամը չէ, երբ Դուք մեզ տանում եք շատ հեռու, քանի որ գործողությունները ծավալվում են Թաիթիում: Երկու ժամից ավելի Ձեր բեմադրության կենտրոնում մի կերպար է՝ հանրապետության գլխավոր հանձնակատարը, որի դերը վարպետորեն կատարում է Բենուա Մաժիմելը: Նրա հերոսն այդքան էլ լավ չի հասկանում, թե որտեղ է գտնվում, ինչ է անում, ինչ պետք է անի: Մենք հայտնվում ենք բացարձակ անորոշության մեջ, բայց Ձեզ դուր են գալիս ոչ պարզորոշ վիճակները, և Դուք վաղուց է, ինչ հավանում եք դրանք: 

Ալբերտ Սեռա -Այո, կարծում եմ, որ սա բավականին իրական է: Այսօր խոսում ենք մի մարդու, մի քաղաքական գործչի մասին, որը փոքր-ինչ միջանկյալ դիրք է զբաղեցնում շատ քողարկված իշխանության, սուպեր իշխանության և ժողովրդի միջև: Դա այդ տղամարդու մենությունն է, մի մարդու, որը չգիտի, թե ինչպես շփվի այս երկու աշխարհների հետ:

Լոռ Ադլեր -Այսպիսով, նա առանձնացած է մնացած աշխարհից, մինչդեռ նա բարձրաստիճան պաշտոնյա է, ունի իր ներկայացուցչական պարտականությունները և դրանք պետք է կատարի իր խոսակիցների հետ աշխատանքային շփումների ընթացքում: Առաջին անգամը չէ, երբ Դուք բարձրացնում եք իշխանություն ներկայացնելու խնդիրը: Այստեղ՝ Կաննի փառատոնում, Դուք մեծ հաջողությամբ ներկայացրել եք «Լյուդովիկոս 14-ի մահը» Ժան-Պիեռ Լեոի մասնակցությոամբ, որտեղ նույնպես անդրադարձել եք իշխանություն ունենալու հարցին: Այժմ ի՞նչ կարգի լիազորություններով է օժտված այդ գլխավոր հանձնակատարը, քանզի, ի տարբերություն «Լյուդովիկոս 14-ի մահի» , գործողությունները կատարվում են մեր օրերում, և արդյո՞ք դա ընդամենը թվացող իշխանություն է: 

Ալբերտ Սեռա -Այո, դա առերևույթ բան է: Միևնույն ժամանակ ևս մի կարևոր բան կա. թվում է, թե նա, թերևս, վերջին մարդն է, վերջին իրական զրուցակիցը, որը խոսում է ինքնաբերաբար, որն ուղիղ ասում է իր մտքի եղածը, որը բնական է, ինչն ավելի ու ավելի հազվադեպ է հանդիպում քաղաքական գործիչների, նույնիսկ պետական ծառայողների մոտ, որոնք կարծես ռոբոտներ լինեն, որոնք իրենց կուսակցության, իրենց կառավարության ծրագրից դուրս երբեք ինքնաբերաբար ոչինչ չեն ասում: Այսպիսով, այդ մարդը մնում է ռեալ մարդ, իրական քաղաքական գործիչ, որը  զգում է պրոբլեմները: Ֆիլմում մի դրվագ կա, երբ նրա վերադասները, նրան շուտով դեն կշպրտեն, այդ հիերարխիան նրան դեն կշպրտի, որովհետև նա չափից ավելի նորմալ է, չափից ավելի սերտ է կապված  իրականության հետ: Դա ստիպում է տանել այս ֆիլմը այնպիսի մի վայր, որտեղ, ինչպես ասում են, կա պարանոյա, սեփական տեսակետներ, այդ կուրացած վիճակը, շատ վիզուալ տեսարաններ, և սա ճամփորդություն է, մտավոր ճամփորդություն, երբ դու մի թեթև կիսվում ես քո ուղեղում եղած անորոշությամբ: Կարծում եմ, որ ցանկացած կինոյի համար հետաքրքիր կլինի ցույց տալ, թե ինչ կա մեր գլխում՝ աննկատելիորեն, ոչ թե բացահայտ, հեշտությամբ, կարծես դա մտովի ճանապարհորդություն լինի:

Լոռ Ադլեր -Այսպիսով, ճի՞շտ է, որ սա  մտավոր, հոգևոր, նույնպես քաղաքական ուղևորություն է: Այն առումով, որ Բենուա Մաժիմելի հերոսը մարմին առած կերպար է: Դուք միշտ ի ցույց եք դնում նրա մարմինը, նա միշտ սպիտակ հագուստ է կրում, լինի դա գիշեր, թե ցերեկ: Ի դեպ, Ձեր ֆիլմի շատ գործողություններ տեղի են ունենում գիշերային մթնոլորտում, և նա պարզապես փորձում է անել այն, ինչ կարող է, սակայն նրան չի հաջողվում շատ բան անել, որովհետև ըստ Ձեր պատկերածի, այժմյան Ֆրանսիայի անդրծովյան տարածքների ներսում ղեկավարողները ոչ թե գլխավոր հանձնակատարներն են, այլ գործարար մարդիկ, բանակի ներկայացուցիչները, որոնք թեկուզ և իշխանություն չունեն, բայց տիրապետում են այս կղզուն:

Ալբերտ Սեռա -Այո, քանի որ գոյություն ունի միջուկային փորձարկումների վտանգի մասին պատմող այս փոքրիկ սյուժեն, որը շատ մոդայիկ է, խոսվում է ազգային անվտանգության մասին, միաժամանակ ֆիլմը ստեղծագործական երևակայություն է՝ ֆանտազիա, կան բաներ, որոնք շատ ինքնակամ են, շատ տեսողական, գեղագիտական, և դա ֆիլմին փոքր-ինչ յուրօրինակություն է հաղորդում: Իմ գաղափարը հետևյալն էր. տեղադրել լուրջ քաղաքական պրոբլեմները տարաշխարհիկ, սյուժեին չհամապատասխանող տարօրինակ տեսողական ենթատեքստում: Որովհետև քաղաքական ֆիլմերում մենք պետք է տեսնենք մեծ մետրոպոլներ, մեծ քաղաքներ, այստեղ նման բան չկա, գրեթե շենքեր էլ չկան, մի լողափ է, որով զբոսնում են, բայց քողարկված պրոբլեմներն այստեղ են, խնդիրները չեն անհետանում: Այս դրախտում հենց սա է տարիմաստ: Ինչն եմ հավանում իմ ֆիլմում, դա այն երկդիմությունն է, որն առկա է բոլոր տեսարաններում. երբեք չես հասկանա, թե ովքեր են լավը, ովքեր՝ ոչ, ըմբռնո՞ւմ ես:

Լոռ Ադլեր -Այո՛, այստեղ արժեքների վերաբերյալ դատողություններ չեն անում:

Ալբերտ Սեռա -Այստեղ բոլոր գործող անձինք ունեն իրենց թաքնված շահերը: Ինչն ինձ դուր է գալիս այս ֆիլմում, դա հնչերանգների բազմազանությունն է, որովհետև երբեմն մենք առնչվում ենք կինոնկարի հումորիստական, երբեմն էլ՝ շատ լուրջ կողմին, լինի դա քաղաքական, կամ կինեմատոգրաֆիական տեսանկյունից: Այս ֆիլմն ավելի նվազ միատարր է, ավելի բաց է, ավելի ազատ: Ես նպատակ ունեի նկարահանել մի պատկերաշար, որը չկար իմ ավելի վաղ շրջանի ֆիլմերում, ուզում էի որոշ տեսարաններում նոր մթնոլորտ ստեղծել: Այս ֆիլմում կան երկու-երեք տեսարաններ, որոնք չեք գտնի իմ նախորդ ֆիլմերում:

Լոռ Ադլեր -Դուք արտաբերեցիք «հիպնոս» բառը, իրականում Դուք մեզ եթե ոչ հիպնոսի, այլ ավելի շուտ տրանսի սեանս եք առաջարկում՝ մենք ուղևորվում ենք, ճանապարհ ենք ընկնում: Շատ հազվադեպ է պատահում, որ կինոն մեզ տանի այն երևակայական աշխարհը, որը Դուք ստեղծում եք բոլոր հնարավոր միջոցներով: Որպես էական նշանակություն ունեցող օրինակ ես կցանկանայի ներկայացնել մի շատ կարճ տեսարան, որը հավասարակշռությունից հանեց մեզ՝ Ձեր հանդիսատեսներին: Մենք, զարմանում ենք, թե ինչպե՞ս եք կարողացել նկարահանել այն: Նկատի ունեմ ֆիլմի այն հատվածը, երբ գլխավոր հանձնակատարը պատրաստվում է փոքրիկ ջրամոտոցիկլետով նավարկել ալեկոծվող ծովի ալիքների վրայով, իսկ մենք գիտենք, որ Թաիթիում կա մարջանի խութ, որից հետո սկսվում է օվկիանոսի թեթև ծփանքը, և Դուք մեզ առաջարկում եք 10-15 րոպե տևողությամբ մի տեսարան, երբ գլխավոր հերոսը հայտնվում է ալեկոծվող օվկիանոսում: Մենք չգիտենք, թե արդյո՞ք նրան կհաջողվի ջանք թափելով հավասարակշռությունը պահպանել այս փոքրիկ ջրամոտոցիկլետի վրա ու հարցնում ենք ինքներս մեզ.«Բայց հնարավո՞ր է, որ բնության տարրերն ավելի հզոր գտնվեն և մեզ ավելի հեռու տանեն»:

Ալբերտ Սեռա -Հնարավոր է:

Լոռ Ադլեր -Ինչպե՞ս եք նկարահանել:

Ալբերտ Սեռա -Փոքր-ինչ պատահական ստացվեց: Մենք այնտեղ էինք, մեզ ասացին, որ Ամերիկայից ալիք է վրա հասնելու, և որ սերֆինգի միջազգային առաջնություն է լինելու, հետո մրցումները չեղարկեցին, մարդիկ մնացել էին իրենց հաճույքի համար, և նկարահանելն ավելի հավանական դարձավ, և Բենուան, որը նույնպես շատ ինքնուրույն է իր աշխատանքում, ասաց. «Ես մոտոցիկլետ կվարեմ»: Ես պատասխանեցի. «Վերցրու և գնա վարելու»:

Լոռ Ադլեր -Այսպիսով կինոն նաև նկարահանելու ազատություն է տալիս: Դուք չե՞ք նկարում ըստ հստակ կազմված սցենարի, որտեղ բոլոր տեսարանները շղթայված են իրար:

Ալբերտ Սեռա -Սիրում եմ սցենար, որովհետև սիրում եմ գրել ինքս, սակայն ես օգտվում եմ ձեռքիս տակ եղած տարրերից: Դերասանները նույնպես այս տարրերի մաս են կազմում, որովհետև հարկավոր է դերակատարների ընտրություն անել, իսկ ես անընդհատ փոխում եմ դերասաններին, պատահում է, որ նույն կերպարը մարմնավորում են մի քանի դերասաններ՝ ես կիրառում եմ բոլոր հնարավոր համակցությունները: Սա այն «նյութն» է, որը պետք է գտնվի տեսախցիկի առջև: Ինձ մի թեթև դուր է գալիս այն քաոսը, որը տիրում է նկարահանման ընթացքում, ֆիլմ ստեղծելու ռիսկայնությունը, շատ արագ աշխատելը: Այս ֆիլմի նկարահանումները տևեցին 26 օր: Պետք է այս կամ այն կերպ հավասարակշռություն ստեղծել՝ ես դրա համար եմ այնտեղ: Ճիշտ է, ես հոգնում եմ, միշտ օգտագործում եմ երեք տեսախցիկ, շատ անմշակ, սևագիր կադրեր եմ նկարահանում: Այս ֆիլմը 540 սևագիր կադրեր ուներ: Հաշվի առեք նաև երկխոսությունների տառադարձումը:

Լոռ Ադլեր -Հավանաբար, Դուք ֆիլմ նկարահանելու ընթացքում քիչ եք քնում:

Ալբերտ Սեռա -Ոչ, հատկապես ավելի վատ է մոնտաժի ժամանակ: Որովհետև աշխատում եմ երեք մոնտաժային սեղանի վրա: Այս ֆիլմի երկխոսությունների տառադարձելը կազմեց 1276 էջ: Երեք տեսախցիկով աշխատելը թույլ է տալիս ստանալ այնպիսի պատկերներ, որոնք միայն տեսախցիկը կարող է ստանալ, որոնք մարդկային աչքն ի զորու չէ նշմարել: Նույնիսկ ես, որ այդքան ուշադիր եմ նայում, տեսնում եմ, որ պտտվելիս տեսախցիկը ֆիքսել է այնպիսի բաներ, որոնք աչքս չի նկատել:

Լոռ Ադլեր -Ձեր ասածը շատ հետաքրքիր է, դա նշանակում է, որ տեսախցիկն ինքնուրույն է գործում, ինչպես մարդկային աչքը:

Ալբերտ Սեռա -Որոշ բաների համար տեսախցիկը շատ լավ է, այն չի հոգնում, այն կարող է գերկենտրոնանալ որևէ մանրուքի վրա, իսկ մարդկային աչքը հոգնում է: Ի տարբերություն, աչքը կարող է դատել, վերլուծել, կամ նախապես պատկերացնել պլանը, գնահատել այն գեղագիտական տեսանկյունից, իսկ տեսախցիկը՝ ոչ, սակայն եթե պետք է որսալ որևէ բան, ապա աչքը չի կարող դա անել տեսախցիկի հզորությամբ: Տեսախցիկի շնորհիվ կարելի է տեսանելի դարձնել անտեսանելին:

Լոռ Ադլեր -Անչափ շնորհակալ եմ «Pacifiction» ֆիլմի համար:

Ալբերտ Սեռա -Ասենք պարզապես «Pacific»:

 

Թարգմանությունը ֆրանսերենից՝ Նունե Գալստյանի