Աղոթք ծովին
Իմ սիրելի Մարվան,
Մանկությանս երկար ձգվող ամառներում, երբ ես քո տարիքի փոքր տղա էի, հորեղբայրդ ու ես մեր ներքնակները փռում էինք պապիկիդ ագարակի տան տանիքում, որը Հոմս քաղաքից դուրս էր գտնվում։
Առավոտյան մենք արթնանում էինք մեղմ զեփյուռից ճոճվող ձիթենու խշխշոցից, այծի մկկոցից, որը տատիկդ էր պահում, ճաշ պատրաստելու կաթսաների թխկթխկոցից․․․ օդը թարմ էր, իսկ արևը՝ գունատ՝ ինչպես արևելքի խուրմաները։
Մենք քեզ այնտեղ տարանք, երբ նոր էիր սկսել չոչ անել։ Այդ ճամփորդությունից իմ հիշողության մեջ դրոշմվել է մորդ պատկերը, որը քեզ ցույց էր տալիս կովերի նախիրը, որոնք արածում էին վայրի ծաղիկներով լի դաշտում։ Կուզեի, որ այդքան փոքր չլինեիր։
Այլապես դու չէիր մոռանա ագարակը, նրա քարե պատերի մուրը, այն առուն, որտեղ ես ու քո հորեղբայրները պատանեկության հազար ու մի ամբարտակներ էինք կառուցում։
Կուզեի, որ Հոմսն այնպես հիշեիր, ինչպես ես եմ հիշում այն, Մարվա՛ն։
Իր աշխույժ Հին քաղաքում մզկիթ կար մեր՝ մահմեդականներիս համար, եկեղեցի՝ մեր քրիստոնյա հարևանների համար և մեծ շուկա, որտեղ մենք բոլորս սակարկում էինք ոսկյա կախազարդերի, թարմ ապրանքների և հարսանյաց զգեստների շուրջ:
Կուզեի, որ դու հիշեիր նեղլիկ ու լեփ-լեցուն փողոցները, որոնցից տապակած կիբեի հոտ էր գալիս, և մորդ հետ վայելած մեր երեկոյան զբոսանքները՝ Ժամացույցի աշտարակի հրապարակով:
Բայց այդ ժամանակվա մեր կյանքն այժմ խաբեություն է ինձ թվում, նույնիսկ ինձ համար, ինչ-որ վաղուց ցրված ասեկոսե: Նախ եկան բողոքի ցույցերը, հետո՝ պաշարումը։
Երկինքը ռումբեր էր թքում։ Սովամահություն։ Հուղարկավորություններ։
Սրանք բաներ են, որ դու գիտես։ Դու գիտես, որ ռումբի խառնարանը կարող է վերածվել լճակի։ Դու սովորել ես, որ մուգ արյունն ավելի լավ է, քան բացը։ Դու գիտես, որ մայրերին, քույրերին ու դասարանցիներին կարող են գտնել եռանկյունաձև նեղ արանքում՝ արևավառ մաշկով, որը փայլում է մթության մեջ, բետոնի և աղյուսների նեղ բացվածքների և բաց ճառագայթների միջով:
Մայրդ այս գիշեր այստեղ է, Մարվա՛ն, մեզ հետ, այս ցուրտ ու լուսնյակ լողափում, լացող երեխաների և այն կանանց մեջ, որոնք անհանգստանում են այն լեզուներով, որոնցով մենք չենք խոսում: Աֆղաններ և սոմալիացիներ և իրաքցիներ և էրիթրեացիներ և սիրիացիներ:
Մենք բոլորս անհամբեր սպասում ենք արևածագին, բոլորս վախենում ենք դրանից: Մենք բոլորս տուն ենք փնտրում:
Լսել եմ, որ ասում են՝ մենք անկոչ ենք: Մենք անցանկալի ենք: Մեր դժբախտությունը պետք է տանենք այլ տեղ։ Բայց ես այս մակընթացության ընթացքում մորդ ձայնն եմ լսում, և նա շշնջում է ականջիս. «Օ, եթե տեսնեին, սիրելիս: Ապրածիդ նույնիսկ կեսը եթե տեսնեին։ Եթե միայն տեսնեին։ Նրանք, անշուշտ, ավելի բարի բաներ կասեին»։
Ես կիսադեմիդ եմ նայում այս երեք քառորդ լուսնի փայլի մեջ, տղա՛ս, քո թարթիչները գեղագրության պես փակված են անխախտ քնի մեջ:
Ու ասում եմ քեզ․ «Բռնի՛ր ձեռքս․ ոչ մի վատ բան չի լինի»։ Սրանք միայն խոսքեր են։ Հայրական հնարքներ։
Այն սպանում է հորդ, քո հավատը նրա մեջ։
Քանզի այն ամենն ինչ մտածում եմ այսօր այն է, թե որքան խորն է ծովը, որքան ընդարձակ, որքան անտարբեր։ Որքան անուժ եմ ես, որ պաշտպանեմ քեզ այդ ամենից։ Ես միայն կարող եմ աղոթել։ Աղոթի՛ր Աստծուն, որ նավը ճիշտ ուղով ընթանա, երբ ափերը դուրս գան մեր աչքի հունից, ու մենք մի ճանճ՝ ջրի մեջ, որ հեշտությամբ կուլ կգնանք ծանր ալիքներին։
Քանզի դու, դու թանկ բեռ ես, Մարվա՛ն, ամենաթանկը, որ երբևէ եղել է աշխարհում։
Աղոթում եմ, որ ծովն իմանա սա։
Ինչպես եմ աղոթում, միայն թե ծովն իմանա․․․
Թարգմանությունը՝ Լյուսիլ Ջանինյանի