Դելոնները՝ փոքրիկ տոհմի տեսակ
Միշտ ինչ-որ տեղ մի Դելոն կա
Ալեն Դելոնն իր դստեր՝ Անուշկա Դելոնի հետ բեմում հանդիպեց «Սովորական օր» պիեսում, որտեղ նրանք խաղում էին հոր և դստեր դերերը: Շվեյցարիայի հեռուստառադիոյի Pardonnez moi («Ներեցեք ինձ») հաղորդաշարի մեկնաբան Դարիուս Ռոշեբինը նրանց հրավիրեց քննարկելու համատեղ աշխատանքը: Դելոնները խոսել են ամեն ինչից՝ պարզ ու անկեղծորեն:
Մեկնաբան -Հայր և դուստր խաղում են «Սովորական օր» ներկայացման մեջ: Սա պատմություն է այն պահի մասին, երբ աղջիկը լքելու է ծնողական տունը, և հայրը պետք է որոշում կայացնի: Պատկերացնում եմ ձեր հպարտությունը, Ալեն Դելոն:
Ալեն Դելոն -Հպարտություն՝ այո: Դա զգացմունքներից նվազագույնն է՝ առնվազն երջանկություն եմ զգում: Երբ իմ նման կարիերա արած դերասանը խաղում է նույն բեմում իր 20 տարեկան դստեր հետ՝ հավատացնում եմ, որ դա լիակատար երջանկություն է: Ուզում եմ հիշեցնել, որ սա մի պիես է, որը հատուկ Ասուսին գրել եմ տվել ինձ ու իմ աղջկա համար: Նրա հետ մի քիչ քննարկել ենք, թե ինչպես ենք ստեղծելու, այսպիսով՝ այն փոքր-ինչ ինքնակենսագրական է, բայց միևնույն է՝ սա մասնավոր պատվեր է: Սա պիես է աղջկաս և ինձ համար, ու նա այդպես էլ արեց:
Մ. -Անուշկա, Ալեն Դելոնի հետ խաղալն ինչպե՞ս է:
Անուշկա -Արտասովոր է, որովհետև հորս արդեն ճանաչում էի, սակայն չգիտեի, թե նա ինչպիսինն է աշխատանքի մեջ: Վերջապես գիտակցեցի ինչ մեծ դերասան է նա: Դա է պատճառը, որ իմ նման սկսնակի համար այդպիսի դերասանի հետ աշխատելն իրոք որ միշտ շատ օգտակար է:
Մ. -Դուք չափից ավելի շատ եք իրար դիպչում, ձեր միջև իրար կապող ինչ-որ բան կա : Իրական կյանքում, բեմից դուրս, ներկայացումից հետո՞ էլ եք միմյանց հպվում:
Ա. -Կյանքում, ինչպես և բեմում, կանայք միշտ ուզում են միանալ, շոշափել՝ ինչպես մեր կերպարները:
Ա.Դ. -Սա սեր է:
Մ. -Արդյո՞ք դուք ձեր հորն ավելի լավն եք դարձնում: Ապշեցուցիչ է, որ պիեսում փոքր-ինչ մոռացվում է, որ սա այն նույն կասկածամիտ Դելոնն է: Դուք նրան որպես դերասան ավելի՞ լավն եք դարձնում:
Ա. - Չգիտեմ, չեմ կարծում ավելի լավ, բայց համարում եմ, որ մենք խթանում ենք մեկս մյուսին: Ճիշտ է, իրոք որ բեմը մոտիվացման աղբյուր է իրար հետ խաղալու համար՝ մենք միասին շատ ենք զվարճանում:
Ա.Դ. -Նրա հետ սահմաններ չունեմ, ես պատրաստ եմ գնալ ուր ասես: Պիեսը երբեք նույնը չէր լինի, ինչպես արդեն բացատրեցի, եթե այն խաղայի մեկ այլ դերասանուհու հետ, և եթե նա խաղար մեկ ուրիշի հետ: Սա նրա իրական հայրն է և սա նրա իրական դուստրն է: Դա է սքանչելի այս պիեսում:
Մ. -Ասացեք, Անուշկա, այն Ալեն Դելոնը, որը ծաղրանկարներում ազդեցիկ դիրք է զբաղեցնում և իր մասին խոսում է երրորդ դեմքով, անհետանո՞ւմ է այդ պիեսում:
Ա. -Այո, նա ավելի շատ է անհետանում այդ պիեսում, բայց ճշմարիտ է, որ նա երբեք էլ գոյություն չի ունեցել: Դա դերասանի շուրջ հյուսված լեգենդ է:
Ա.Դ. -Հիշում եմ այն տեսարանները, երբ ես միաժամանակ բեմադրիչ, դերասան և պրոդյուսեր էի և հրամաններ էի տալիս, թե ով ինչ պետք է անի: Սա այդտեղից է գալիս: Հիշում եմ դա:
Մ. -Այն տպավորությունն է ստեղծվում, որ դուք նրա հետ բեմում իսկապես երջանիկ եք:
Ա.Դ. -Այդպես է, դրա համար էլ ասում եմ՝ կարելի է հետո կանգ առնել, աղջկաս հետ հյուրախաղերի մեկնելուց հետո: Սա կլինի առաջին և վերջին հյուրախաղերը, որը ես կունենամ իմ դստեր հետ, որովհետև Նա իմ դուստրն է: Նկարահանվել իմ սեփական աղջկա հետ՝ սա է աշխարհի ամենալավ բանը:
Մ. -Անուշկա, «Le Temps» թերթը ձեր խոսքերից մի շատ գեղեցիկ մեջբերում է արել: Դուք ասել եք, որ «հայրիկի աղջիկ չեք», ու եթե կան մսագործների տոհմեր՝ հորից որդի, ապա ինչու՞ չի կարող լինել դերասանների տոհմ՝ հորից աղջիկ:
Ա. -Այո, հենց այդպես եմ ասել, որովհետև կան բժիշկների, մսագործների տոհմեր, որտեղ տարիներ շարունակ մասնագիտությունը փոխանցվում է հորից որդուն, իսկ մեր դեպքում դա ավելի ապասված է, քանի որ խոսքը հանրային մասնագիտության մասին է:
Ա.Դ. -Ես իմ տոհմի հետ շատ եմ կապված: Ես սիրում եմ դինաստիաները: Երբ ասում են Դելոնները, սա փոքրիկ տոհմի տեսակ է. ես, աղջիկս, իմ երկու որդիները՝ սա անմահության ձև է: Երբ ես խոսում եմ, նրանք միշտ ներկա են, միշտ ինչ-որ տեղ մի Դելոն կա:
Մ. -Անուշկա, դուք ունեք անհավանական աչքեր, որոնք տարբեր գույնի են՝ մեկը շագանակագույն է, մյուսը՝ երկնագույն: Դա հետերոքրոմիա է կոչվում:
Ա. -Այո, աչքերս երփներանգ են:
Ա.Դ. -Մեկը նրա մորից, մյուսը՝ հորից: Դա ժառանգական է, ինչպես և բնավորությունը:
Ա. -Ոչ, մեր բնավորությունն ամենևին նույնը չէ: Մենք նույն զգացմունքայնությունն ունենք, բայց դա մնում է մեր խորքում, երկուսս էլ տարբեր անձնավորություններ ենք:
Մ. -Արդյո՞ք Դելոնը ձեզ տպավորեց:
Ա. -Աշխատանքի մեջ՝ շատ: Երբ մենք սկսեցինք փորձերը, նույնիսկ երբ խաղում էինք, և ես դերի մեջ էի, նայում էի, ինչպես էր նա խաղում, ինչպես է նա ինձ իսկապես սիրում:
Ա.Դ. -Բեմում ես պատասխանում եմ նրա կերպարին, հետո մեկ էլ ինքս ինձ մտածում եմ՝ բայց չէ որ սա նա է՝ իմ աղջիկը: Սա անհավանական է:
Մ. -Դերասանական խաղի ի՞նչ դասեր է նա ձեզ տվել:
Ա. -Նա ինձ իսկական խորհուրդներ չի տվել, բայց միշտ ասել է, որ պետք է ապրել դերը, ոչ թե խաղալ այն:
Ա.Դ. -Ես նրան բացատրում էի, որ դերասանի և դերակատարի միջև տարբերությունը մեծ չէ. դերակատարը խաղում է, իսկ դերասանը՝ ապրում: Աղջիկս ապրում է իր դերը, նա ապրում է բեմի վրա, և դա հրաշալի է:
Ա. -Ինձ չեմ համարում դերասանուհի, կամ դերակատարուհի, անձամբ ինձ համար տարբերություն չկա: Ինձ համար դա նույն բանն է: Դերասանական դասընթացներ եմ ավարտել՝ երկուսն էլ նույն մասնագիտությունն է:
Մ. -Ալեն Դելոն, ասում եք, այդ խորհուրդը ձեզ Իվ Ալեգրեն է տվե՞լ:
Ա.Դ. -Նա առաջին կինոռեժիսորն էր, ով ինձ ընտրել էր: Նա ինձ ասում էր. «Աղաչում եմ, Ալեն, հիշիր, մի խաղա, եղիր բնական, խոսիր, ինչպես ինքդ ես խոսում, նայիր, ինչպես ինքդ ես նայում, շարժվիր, ինչպես ինքդ ես շարժվում, խնդրում եմ՝ մի՛ խաղա: Սա եղել է իմ կարիերայի սկզբում: Սա ամենալավ դասն է, որն ինձ կարող էին սովորեցնել:
Մ. -Բեմի վրա դուք ծամածռություններ չեք անում, մեր գլխում միշտ կա այդ միտքը, որ դուք հայր և դուստր եք: Դուք Անուշկայի մասին ասել եք, որ նա ձեզ համար հրաշք է, և այդ բառը նույնիսկ պիեսում է շեշտվում:
Ա.Դ. -Այո, երբ մեկին իրոք սիրում եմ, նա ինձ համար փոքրիկ հրաշք է դառնում, և նա իմ փոքրիկ հրաշքն է:
Մ. -Ուշացած երեխա՝ դուք նրան հիսունհինգ տարեկանում եք ունեցել:
Ա.Դ. -Այո, քանի որ դուք ճշտում եք, հաստատեմ, որ ես նրան հիսունհինգ տարեկանում եմ ունեցել: Ես պիեսում դա բացարձակ չեմ նշում, որովհետև ամեն դեպքում դա իմ կյանքի հետ է կապված, բայց ակնարկում եմ. «Ես քեզ ուշ եմ ունեցել՝ հույս էլ չունեի, որ դու կգաս, ու երբ դու ծնվեցիր, ես քեզ կոչեցի «իմ փոքրիկ հրաշք»:
Մ. -Երկու խոսք ասեք Շվեյցարիայի մասին: Դուք երկար ժամանակ է, ինչ ապրում եք այստեղ, այս երկրի քաղաքացի էք դարձել:
Ա.Դ. -Արդեն երեսուն տարի կլինի:
Մ. -Դուք ձեզ այստեղ լավ ե՞ք զգում:
Ա.Դ. -Այստեղ ազատ շունչ եմ քաշում, հանգիստ եմ, լիցքաթափված:
Մ. -Ավելի՞ շատ, քան այլ վայրերում:
Ա.Դ. -Փարիզում ապրելիս ես շատ դժվարություններ եմ կրել, որովհետև իմ ամբողջ կարիերան այնտեղ է ծավալվել, կյանքիս մեծ մասն այնտեղ եմ անցկացրել՝ Փարիզն ուրիշ է: Այստեղ ես ինձ շատ ավելի լավ եմ զգում, քան այլուր:
Մ. -Դուք նրա բոլոր ֆիլմե՞րն եք դիտել, Անուշկա:
Ա. -Ոչ բոլորը, մեծամասնությունը:
Մ. -«Վառ արևի տակ» ֆի՞լմը:
Ա. -Իհարկե, դա դասական կինո է: Նա այնտեղ իսկական դերասան է, ես հասկացա, որ նրա դիմախաղը, ժեստերը պատահական չեն՝ նա հասել է այդ վարպետությանը: Հենց դա է զգացնել տալիս: Սա նրա մոտ բնատուր է:
Մ. -Ձեր գեղեցկությունը ձեր համար համարյա խնդիր էր եղել: Դուք չափից ավելի գեղեցիկ եք:
Ա.Դ. -Ցավում եմ, բայց դա երեկ էր: Ներեցեք ինձ, դա արդեն անցյալում է:
Մ. -Քանի՞ անգամ եք սիրահարված եղել:
Ա.Դ. -Իսկապես սիրահարված եմ եղել շատ քիչ՝ երեք-չորս անգամ, և քանի որ դուք ձգտում եք իմանալ, ասեմ, որ իմ մեծ սերը (Ռոմին այլ բան է, անշուշտ) Միրեյն է, նրա (Անուշկայի) մայրը և Էնտոնիի մայրը (Միրեյ Դարկ, Ռոզալի վան Բրեմեն, Նատալի Բարտելեմի):
Մ. -«Սովորական օրում» շատ սեր կա: Այն բացահայտում է մարդկային լավ ու վատ կողմերը: Ամեն մարդ կարո՞ղ է ինքն իրեն ճանաչել նմանատիպ ներկայացման մեջ:
Ա. -Սա հենց այն է, ինչ անում է սերը. ահա թե ինչ եմ մտածում այս երկու գործող անձանց մասին: Նրանք ապրում են միայն երկուսով՝ նրանց մայրը մահացել է: Իրենք հայր և դուստր են, միաժամանակ՝ նաև ընկերներ ու զուգընկերներ: Սա ցույց է տալիս ծնողի հետ ունեցած կապի բոլոր կողմերը: Նույնիսկ մայրը և դուստրը կարող են իրենց գտնել այստեղ:
Մ. -Գրող Պասկալ Ժարդենն ասել է, որ ձեր աչքերում մնացել են ձեր մանկության արցունքները:
Ա.Դ. -Իմ վաղ մանկության արցունքները: Նա ինձ բնորոշում է որպես «մոլորված շեքսպիրյան հերոս, որը զննում է աշխարհը պողպատե հայացքով, որում կարծես փայլատակում են նրա վաղ մանկության արցունքները»:
Մ. -Երբ դուք փոքր էիք, միշտ չէ, որ սիրված երեխա եք եղել:
Ա.Դ. -Միշտ չէ, որ երջանիկ եմ եղել, միշտ չէ, որ ինձ սիրել են, բայց, այդուհանդերձ, ես հաղթահարել եմ դա:
Մ. -Դուք հեռու մեկնեցիք բանակ՝ Հնդկաչին:
Ա.Դ. -Տասնյոթ տարեկան հասակում ես Հնդկաչինում ծառայելու եմ մեկնել: Ես ուզում էի մենակ լինել և ինքնուրույն ապրել: Հենց դա ինձ ամեն ինչ տվեց:
Մ. -Դուք ասում էիք. «Այդ ժամանակն ամենաերջանիկն էր իմ կյանքում»:
Ա.Դ. -Լիովին:
Մ. -Ինչպե՞ս էիք դա պատկերացնում, չէ որ դրանից առաջ դուք երշիկագործ էիք ձեր խորթ հոր մոտ:
Ա.Դ. -Այդ մայրս էր սիրահարվել երշիկագործին, իսկ ես փոքր էի, ապրում էի նրանց հետ: Հետո մի օր այդ ամենից այն աստիճան էի ձանձրացել, որ գնացի բանակում ծառայելու իմ ծնողների համաձայնությամբ:
Մ. -Հայտնի լինելը մե՞ծ բեռ է: Արդեն հիսուն տարի է, ինչ դուք նորմալ կյանքով չեք ապրում: Ինչպե՞ս եք դա տանում:
Ա.Դ. -Այո, բայց դա ընտրություն է: Իմ համար դա ամենալավ գաղափարն է, որը պետք է ընդունել, բայց այն որոշ չափով մենության է հանգեցնում, ինչն ինձ համար նորություն չէ: Ես իմ ամբողջ կյանքում հայտնի միակյաց եմ եղել՝ կենդանիների հետ ապրելը նախընտրում եմ մարդկանց հետ ապրելուց: Բայց դա ինձ չի խանգարում:
Մ. -Կենդանիները՝ շները, կատուները, ծիտիկները: Նկարներ ունեք, որտեղ ձեր ուսերին նստած են ճնճղուկները…
Ա.Դ. -Այո, և ագռավները: Կենդանիներն ինձ զգում են, ավելի շատ են սիրում:
Մ. -Եվ դա իսկական սե՞ր է, որը դուք համարում եք նույնը, ինչ սերը մարդկանց հանդեպ:
Ա.Դ. -Իհարկե:
Մ. -Ճի՞շտ է որ դուք կցանկանայիք, որ ձեր վերջին հանգրվանը լիներ ձեր շների շիրիմի կողքին:
Ա.Դ. -Իմ կալվածքում ունեմ մի գերեզմանատուն, որտեղ գտնվում են կյանքիս ընթացքում ունեցած իմ շները՝ թվով քառասունհինգ, զույգերը միասին են թաղված: Ահա այդ գերեզմանոցի կենտրոնում կառուցել եմ մի շատ գեղեցիկ մատուռ՝ վեց տեղերով, որտեղ թաղված կլինեմ ես՝ շրջապատված իմ շներով: Հետո ով ցանկանա, կմիանա մեզ՝ աղջիկս, նրա մայրը, չգիտեմ, թե էլ ով, բայց ես այնտեղ կթաղվեմ: Արդեն ձեռք եմ բերել բոլոր թույլտվությունները, ամեն ինչ արված է, ամեն ինչ պատրաստ է:
Մ. -Ինչպե՞ս կբնորոշեիք հոր սերն աղջկա հանդեպ:
Ա.Դ. -Ո՞նց թե ինչպես կբնորոշեմ: Դուք աղջիկ ունեք, ինքներդ կտեսնեք, նա կին է դառնալու: Ես բազմիցս հայտարարել եմ, որ ոչ մի կնոջ չեմ սիրել այնքան, որքան սիրել եմ իմ աղջկան՝ ոչ մեկին:
Ֆրանսերենից թարգմանեց՝ Նունե Գալստյանը